Tabulatura – specjalny sposób zapisu nut używanego od XV do XVII wieku wykorzystujący litery i cyfry. Szczególnie popularne były: tabulatura lutniowa (do gry na lutni) i tabulatura organowa (na organy). Tabulatura to również zbiór tego rodzaju utworów muzycznych.
Spośród dawnych polskich tabulatur organowych znane były: tabulatura krakowskiego klasztoru św. Ducha (z ok. 1548 roku) i tabulatura Jana z Lublina (powstała w latach 1537–1548). Drugi z wymienionych zbiorów uchodzi za najobszerniejszy tego typu w Europie.
Obecnie tabulatura jest używana jako alternatywny sposób notacji dla instrumentów szarpanych, np. gitary. Jest łatwiejsza w czytaniu, pozwala na odczyt dźwięków bez znajomości nut. Posiada wiele oznaczeń związanych ze sposobem wydawania dźwięku związanych tylko z instrumentami szarpanymi (np. slide (glissando), hammer-on, tapping). W celu dokładnego zapisu rytmiki utworu pod danym dźwiękiem umieszcza się graficzne, umowne lub ułamkowe oznaczenia długości trwania danego dźwięku, dlatego pod względem przekazywanej informacji, tabulatura w niczym nie ustępuje zapisowi nutowemu.
e|-----------------||-----------------------------------|| H|-----------------||-----------------------------------|| G|-----------------||o---------------------------------o|| D|-----------------||o---------------------------------o|| A|-----------------||------0---0---------2-------2------|| E|-----------0-0-1-||--2-----2---2-2-1-0---0-0-----0-1--||
Sposób odczytywania:
Tabulaturę czyta się od lewej do prawej. Układ przypomina rzut prostopadły na gryf gitary gdzie pudło znajduje się po prawej stronie. Literami oznaczono nazwy strun,
a pierwsza linia (na górze) oznacza najwyższą strunę gitary. Cyfry
oznaczają numer kolejnego progu (liczony od strony główki) na strunie
jak i kolejność uderzania dźwięków.
Zamieszczony materiał w całości pochodzi z serwisu Wikipedia (http://pl.wikipedia.org/) i udostępniany jest na licencji GNU Free Documentation License.